DUVI

Diario da Universidade de Vigo

O campus acolleu este xoves unha xornada centrada neste produto

Investigación de vangarda para valorizar as propiedades saudables do aceite de oliva virxe

A cita contou coa participación de sete especialistas estatais e internacionais

Etiquetas
  • Estudantes
  • Medios
  • PAS
  • PDI
  • Ourense
  • Divulgación
  • Saúde
  • Universidade e empresa
  • Investigación
Rosa Tedín DUVI Ourense 07/03/2019

A Facultade de Ciencias do campus de Ourense acolleu este xoves a celebración da xornada As bondades do consumo de aceites de oliva virxe. A cita, organizada polo Grupo de Investigacións Agroambientais e Alimentarias da Universidade de Vigo, permitiu ao público asistente coñecer como a investigación de vangarda está a permitir  identificar e aproveitar os beneficios que ten o consumo deste alimento no eido da saúde.

Esta actividade de divulgación e transferencia do coñecemento, explicou Beatriz Cancho, a súa coordinadora, enmárcase nas accións de dous proxectos de cooperación territorial europea Interreg V-A España Portugal (Poctep) 2014-2020 nos que participa o Grupo de Investigacións Agroambientais e Alimentarias, que son Nanoeaters e Iberphenol. “Unha das nosas liñas de investigación é a mellora sensorial da calidade dos alimentos e dentro desta liña vimos traballando desde hai xa moitos anos en colaboración co sector oleico da provincia principalmente arredor das variedades locais, a brava e a mansa, para contribuír a desenvolver aceites cun valor diferencial na comunidade autónoma galega”, comentou Jesús Simal en nome do grupo organizador na inauguración da cita.

Na clausura da xornada Manuel Reigosa, reitor da Universidade de Vigo; Gil Garrote, decano da Facultade de Ciencias; Jesús Vázquez, alcalde de Ourense, e Rosendo Fernández, vicepresidente da Deputación de Ourense, salientaron así mesmo a importancia deste sector para a institución académica, para a cidade e para a provincia. “Quero aproveitar esta xornada para sacar peito”, dixo o reitor, subliñando como “neste momento a Universidade de Vigo está moi ben posicionada no ámbito da investigación agroalimentaria, especificamente polo que se traballa desde o campus de Ourense”.

Propiedades saudables

A xornada reuniu a sete destacadas e destacados especialistas estatais e internacionais e a arredor de 150 persoas asistentes, tanto alumnado universitario e de ciclos formativos do sector como profesionais. Ana Torrado, coordinadora do Clúster de Investigación e Transferencia Agroalimentaria do Campus da Auga (Citaca) da Universidade de Vigo, foi a encargada de arrancar a programación salientando a “forte aposta” que hai polo rexurdimento en Galicia do sector oleico e como para o campus de Ourense a investigación neste eido “é unha liña moi forte”. “O aceite é un caso paradigmático dos obxectivos que persegue Citaca, que son conseguir a elaboración de alimentos seguros e saudables de alta funcionalidade a través dunha produción sostible”, afirmou.

Maurizio Battino, investigador Highly Cited Researcher da Universidade de Vigo, expuxo os resultados dun primeiro estudo de carácter bioquímico feito en colaboración entre persoal investigador da Università Politecnica delle Marche e o campus de Ourense sobre o potencial efecto de control no desenvolvemento dalgunha liña de células canceríxenas de cancro de mama. Concretamente falou do estudo do posible efecto anti-tumoral dos compostos fenólicos presentes no aceite de oliva virxe extra, especificamente da variedade autóctona galega brava, na liña celular humana MCF-7. Trátase afirmou, dun primeiro estudo bioquímico que deu resultados positivos pero advertindo que “estamos moi lonxe de afirmar nada”. Este tipo de traballos, apuntou, “son só a base para seleccionar o que pode ser máis interesante de investigar logo por exemplo con vivos”.

Tamén no eido da saúde, Montserrat Fitó, responsable do Grupo de Investigación de Risco Cardiovascular e Nutrición no Instituto Hospital do Mar de Investigacións Médicas de Barcelona, presentou varios estudos clínicos en humanos centrados nos beneficios do aceite de oliva. Entre eles falou dun traballo Predimed con patrón de dieta mediterránea suplementado con aceite de oliva virxe extra. “A intervención coa dieta mediterránea suplementada reducía o desenvolvemento de acontecementos cardiovasculares”, afirmou sobre os resultados. Outros estudos expostos por esta experta apuntaron ao beneficio nutricional adicional do aceite de oliva virxe extra fronte a outros aceites refinados.  

Análises máis precisas

Sobre a determinación de compostos fenólicos, “de compostos minoritarios que teñen certa bioactividade no aceite” e aos que “se lle atribúen propiedades antioxidantes, anticanceríxenas e antiinflamatorias” falou na xornada Alegría Carrasco, responsable do Grupo de Control Analítico Ambiental, Bioquímico e Alimentario da Universidad de Granada. “O beneficio do aceite de oliva cando se consume está relacionado coa súa fracción de triglicéridos, que é a maioritaria, pero tamén cos compostos fenólicos. Certas propiedades saudables do aceite poden explicarse en base a estes metabilitos”, sinalou a investigadora. Así, indicou, lévanse moitos anos estudando estes compostos pero “os métodos analíticos son cada vez máis potentes e permítennos agora ver substancias que están en pequenas concentracións e que probablemente antes non se determinaban. Amplíase a fotografía da composición do aceite de oliva”.

Durante a xornada Marta Prado, responsable do Grupo de Calidade e Seguridade Alimentaria do International Iberian Nanotechnology Laboratory de Braga (Portugal), explicou como “estamos combinando micronanonofabricación con bioloxía molecular para mellorar algunha das fases de análises do aceite”, concretamente o estudo de autenticidade do aceite de oliva. “O aceite de oliva está considerado como o alimento con maior risco de fraude porque é un alimento caro, moi valorado polo consumidor polos seus beneficios para a saúde e polo tanto é susceptible de ser adulterado”, afirmou. Pola súa banda, Diego Luis García, do Grupo de Trazabilidade e Calidade de Alimentos do Instituto da Graxa de Sevilla do CSIC, falou das innovacións para a avaliación da calidade sensorial do aceite de oliva máis alá do panel de cata para controlar a calidade dos aceites que chegan ao mercado, afondando no caso da análise de compostos volátiles. Completou o panel de participantes Isabel Trujillo, investigadora do Grupo de Recursos Xenéticos e Mellora da Oliveira da Universidad de Córdoba, e José Luis Quiles, responsable do Grupo de Fisioloxía e Bioquímica Nutricional do Estrés Oxidativo da Universidad de Granada.