DUVI

Diario da Universidade de Vigo

TeamNanoTech traballa na busca de aplicacións médicas para diferentes nanomateriais

O emprego de nanopartículas de ouro nas lentes de contacto protexe o ollo das radiacións

Tamén poderían empregarse para administrar medicamentos e diagnosticar enfermidades

Etiquetas
  • Entidades Colaboradoras
  • Estudantes
  • Medios
  • PAS
  • PDI
  • Público externo
  • Vigo
  • Divulgación
  • Investigación
D. Besadío DUVI 11/05/2020

O emprego de nanopartículas de ouro nas lentes de contacto protexe o ollo das radiacións nocivas, desde aquelas que emiten os punteiros láser e que acostuman empregarse nos estadios de fútbol ou nos concertos, ata a propia luz solar. Así o demostraron algúns dos últimos estudos publicados polo grupo de investigación TeamNanoTech, liderado por Miguel Correa, un equipo especializado no deseño e síntese de nanomateriais para o desenvolvemento de novas aplicacións, así como na súa implementación en todo tipo de dispositivos.

“As nanopartículas que incorporamos na lente permiten protexer o ollo porque absorben as luces intensas e evitan que se produzan danos”, explica Correa, quen na actualidade exerce tamén como director do Centro de Investigacións Biomédicas da Universidade de Vigo, Cinbio. Correa fai fincapé en que o principal avance con respecto ás actuais lentes que hai no mercado é que estas nanocápsulas permiten absorber a luz en todo o espectro visible e infravermello, en lugar de só bloquear unha cor específica que podería estar asociada cun determinado láser. “Isto supón que toda esa luz que non ves, pero que diariamente te está danando a vista, non chegaría nunca a retina porque sería absorbida, reducindo así todos os posibles efectos adversos das fontes intensas de luz”, subliña o investigador.

Sen prexudicar a visibilidade

Os resultados desta investigación foron publicados na revista Applied Materials Today nun artigo no que as e os investigadores –pertencentes ás universidades de Vigo, Santiago de Compostela e Rovira i Virgili de Tarragona, xunto con persoal do Laboratorio Ibérico de Nanotecnoloxía de Braga e do Instituto Catalán de Estudos Avanzados- describen este novo material e o xeito no que absorbe a luz sen que isto prexudique a visibilidade. 

Para facer as nanocápsulas, primeiro recubriron as perlas de poliestireno con nanopartículas de ouro e logo con sílice. Posteriormente, eliminaron esas perlas calcinándoas en condicións controladas para, xa despois, empapar as nanocápsulas nunha solución que contiña ións de ouro. O obxectivo era facer medrar as nanopartículas dentro das capas de sílice, o que mellora a súa capacidade para absorber a luz.

Con respecto á posibilidade de que estas lentes cheguen ao mercado os investigadores consideran que tecnoloxicamente é algo moi factible, se ben o único inconveniente podería ser o comercial, no sentido de que haxa por parte da industria interese económico en sacalo adiante.

Múltiples aplicacións, tanto en detección como en novas terapias

Ademais de nas lentes de contacto, as aplicacións das nanopartículas de ouro no sector sanitario poden ser múltiples. Se primeiramente o que lles interesou foi ver como esas partículas -diminutas e metálicas- eran capaces de interaccionar coa luz, unha vez comprobada a eficacia deste proceso, os integrantes de TeamNanoTech centran agora as súas investigacións en desenvolver novas aplicacións, tanto a nivel de detección de enfermidades como de desenvolvemento de terapias alternativas. Neste sentido, defenden que as nanocápsulas teñen, potencialmente, a capacidade de atrapar e liberar moléculas, polo que poderían usarse para administrar medicamentos lentamente ou para recoller indicadores que sexan de utilidade  no diagnóstico doutras enfermidades. 

En relación á capacidade de atrapar e liberar moléculas, Correa explica que se trataría “de introducir unha pequena cápsula na lente cun fármaco dentro que, pouco a pouco, poida ser liberado”. Neste sentido, salienta a importancia de estudar que tipo de fármaco sería o adecuado para completar este proceso. Teñen xa realizado diferentes experimentos in vitro, pero queda aínda moito camiño por percorrer, incluídos os ensaios con animais. “A previsión sería realizar estes experimentos con coellos, pois o ollo deste animal é moi parecido ao humano”, engade Correa, ao tempo que menciona tamén a posibilidade de desenvolver, a través do ouro e de outros materiais, antibactericidas. “Falamos de que estes medicamentos puidesen empregarse, por exemplo, para recubrir unha prótese, evitando que as bacterias poidan chegar a medrar nela”, recalca o investigador. “Tamén habería a posibilidade en cousas que se poderían activar dende fóra, a través dun láser infravermello ou con calquera outro tipo de acción para que o fármaco actúe xusto no momento preciso”, engade o director da investigación.

En paralelo traballan tamén na detección dun tipo de molécula que exerza como factor indicador, ben dunha enfermidade, ben de calquera outro tipo de proceso que estea a sufrir o corpo. O ideal é que a persoa teña posta a lente e esta vaia, de xeito autónomo, recollendo as moléculas, para despois, a través da propia comprobación da lente, ver se o paciente ten ou non esa molécula indicadora dunha determinada enfermidade.  “É dicir, que ti poñas a lente e, ao final do día, cando a quites, se poida comprobar se tes ou non esa doenza”, recalca o investigador.

Como pór nas células reactores capaces de fabricar moléculas?

Outra das posibles aplicacións das nanopartículas de ouro na que tamén traballa xa este laboratorio vigués é en facer unha especie de nanorreactores -pequenas cápsulas porosas nas que o núcleo duro vai dentro e non interacciona co medio- para introducilos nas propias células. De conseguirse, isto suporía pór reactores nas células dirixidos á fabricación de moléculas para que curasen as danadas, corrixisen diferentes aspectos do metabolismo, activasen procesos que ás veces fallan, etc. Aínda que estes traballos están aínda nunha fase moi inicial, os primeiros resultados a este respecto foron xa publicados nun artigo no que os investigadores de TeamNanoTech describen como conseguiron introducir estas partículas no corpo –falamos de substancias que soas non se poderían inserir, ben porque poden resultar tóxicas, ben porque pode haber proteínas ou outras substancias que as cubran e as desactiven-, encapsuladas nun reactor e que sexa o propio reactor quen se encargue de facer as reaccións. “O método que empregamos para comprobar que isto funciona foi a través das cores, cando a molécula emitía unha cor era unha sinal clara de que estaba funcionando”, explica Correa.