Diario da Universidade de Vigo
Un proxecto busca recuperar a memoria desta tradición oleira desaparecida nos anos 40
Unha segunda vida para a louza de Bamio
Trátase dunha iniciativa da Asociación de Mulleres Rurais da zona e de Beatriz Comendador
Un proxecto busca recuperar a memoria desta tradición oleira desaparecida nos anos 40
Trátase dunha iniciativa da Asociación de Mulleres Rurais de Bamio e de Beatriz Comendador
O proxecto arrancou este verán, levándose a cabo desde entón diferentes iniciativas, como un obradoiro coa veciñanza
Un dos paneis sobre os que se traballou no obradoiro cos veciños e veciñas da zona
O proxecto convida á comunidade a recuperar a memoria arredor dos coñecidos como louceiros
Na programación tamén se incluÃu un obradoiro con nenos e nenas da zona
Na parroquia de San Xinés de Bamio, no Concello de Vilagarcía de Arousa, houbo unha importante tradición oleira, concretamente de louza, coñecida a través de documentos históricos, arqueolóxicos e testemuñas pero perdida desde finais dos anos 40. Contra este esquecemento, o Grupo de Estudos de Arqueoloxía, Antigüidade e Territorio da Universidade de Vigo, con Beatriz Comendador ao fronte, e a Asociación de Mulleres Rurais da zona están a desenvolver o Proxecto Louceiros de Bamio. O seu obxectivo é “recuperar a memoria oral compartida desta parroquia para conservar e revitalizar aspectos que, xuntamente coa memoria dos coñecidos como louceiros, teñen conformado a nosa cultura”.
Recuperando a memoria entre todos
Desde arredor do ano 2010, explica Beatriz Comendador, o Grupo de Estudos de Arqueoloxía, Antigüidade e Territorio colabora con entidades desta zona para durante o mes de agosto realizar algunha actividade de valorización da súa arte rupestre, concretamente dos petróglifos dos Ballotes. Froito deste contacto periódico, “quixemos ir máis alá e facer algo máis amplo para revalorizar e recuperar o patrimonio de Bamio”. Deste xeito, apunta, no verán de 2016 puxeron en marcha coa Asociación de Mulleres Rurais de Bamio este proxecto arredor da olaría típica deste lugar. “A participación da asociación de mulleres é fundamental”, subliña a historiadora, que fai fincapé na necesidade de fomentar a socialización do patrimonio implicando na súa valorización e conservación ás comunidades onde se asenta.A finais dos anos 40, explican as persoas promotoras do proxecto, os derradeiros louceiros de Bamio abandonaron o traballo do barro e a súa memoria perdeuse, a diferenza doutras tradicións conservadas ou recuperadas en Galicia, como as de Buño ou Gundivós. A pesar desta circunstancia, aínda se poden coñecer as pezas orixinais saídas dos seus fornos por estar conservadas en importantes coleccións e museos, como o Museo do Pobo Galego ou o Museo de Pontevedra, ademais de atoparse polas leiras e xardíns de Bamio restos de louza, rodas de oleiro, pías e outros elementos.
No proxecto Louceiros de Bamio convídase a colaborar á veciñanza de Bamio a través de diferentes vías, achegando as súas lembranzas, saberes e fotografías antigas; buscando se queda louza ou outros elementos como rodas ou pías polas súas casas e os xardíns e tamén participando das diferentes actividades que se van realizando no marco desta iniciativa. Desde a súa posta en marcha, comenta Beatriz Comendador, levan realizado no marco deste proxecto un obradoiro coa veciñanza para ver que lembranzas tiñan; actividades de difusión cos nenos e nenas da zona na súa Axencia de Lectura; un percorrido pola aldea para recuperar lembranzas no territorio e unha exposición participativa aproveitando a celebración en Bamio dun serán folclórico. “A resposta da xente está sendo fantástica”, recalca a docente da Facultade de Historia do campus de Ourense.